New York Times

Ngày 29 tháng Tám năm 2010

Ông Feinberg và Chương trình Thanh toán Bờ Vịnh

Kenneth Feinberg, chịu trách nhiệm quản lý quỹ bồi thường 20 tỷ đô la Mỹ của BP, đã đến đây từ trước đó. Là một người trung gian thành thạo, ông đã thể hiện lòng trắc ẩn và tinh thần nghề nghiệp khi giải quyết các yêu cầu bồi thường cho gia đình của những người bị giết hại trong các vụ tấn công ngày 11 tháng Chín, các cựu binh Việt Nam bị thiệt hại cho Chất độc màu Da cam, và những phụ nữ bị tổn hại do thiết bị kiểm soát sinh nở Dalkon Shield khuyết tật.

Các kế hoạch của Ông Feinberg để phân phối tiền của BP, được công bố vào Thứ Hai tuần trước, có vẻ rất hào hiệp và công bằng. Họ sẽ cung cấp tiền bồi thường nhanh chóng, ngắn hạn cho các cư dân Bờ Vịnh, và một quy trình để đo lường — và đền bù một cách thích hợp — cho các tổn thất dài hạn. Ông Feinberg phải rất sẵn sàng để thực hiện các điều chỉnh trong toàn bộ lộ trình. Nhưng tất cả mọi người đều sẽ được lắng nghe, và quỹ của ông chắc chắn tốt hơn nhiều so với hoạt động của BP mà quỹ thay thế.

Tất nhiên, điều đó đã không ngăn được các luật sư chuyên xúi giục người bị hại làm đơn kiện tụng pháp lý và chính trị khỏi việc nhiếc móc Ông Feinberg, như việc họ đã làm sau ngày 11 tháng 9. Các luật sư phàn nàn rằng phương pháp của ông sẽ cướp đi của các nạn nhân những khoản thanh toán mà họ có thể đòi được trong các vụ kiện theo từng vụ việc. Các chính trị gia tranh giành quyền lực công kích rằng Ông Feinberg có thể sẽ giơ cao đánh khẽ cho công ty bởi vì BP thanh toán cho các chi tiêu của ông và của đội quân tính toán tổn thất của ông tại 35 văn phòng ở Bờ Vịnh.

Ông Feinberg có thể bỏ qua lời họ một cách an toàn. Sau cùng, BP sẽ thanh toán hóa đơn. Và quan điểm hành xử là giúp đỡ các nạn nhân, chứ không phải các luật sư. Đồng thời, ông cũng phải duy trì sự linh hoạt trước những câu hỏi quan trọng như tính đủ điều kiện và các yêu cầu về tài liệu.

Chẳng hạn, các hướng dẫn sơ bộ của Ông Feinberg về các khoản tiền cuối cùng nói rằng “khoảng cách gần” với Bờ Vịnh sẽ là nhân tố quan trọng trong việc ai được thanh toán và được thanh toán bao nhiêu. Gần Bờ Vịnh như thế nào là không rõ ràng. Và trong khi Ông Feinberg phải duy trì cảnh giác với tình trạng gian lận, ông phải chấp nhận một thực tế rằng phần nhiều của nền kinh tế ngư nghiệp ở Bờ Vịnh hoạt động bằng tiền mặt.

Chương trình có hai phần. Phần một cung cấp “các thanh toán khẩn cấp” tương đương với thu nhập bị tổn thất trong sáu tháng cho bất cứ người yêu cầu bồi thường nào chính đáng. Mọi người có 90 ngày để nộp đơn từ ngày 23 tháng Tám, và bất cứ ai nhận được tiền vẫn có quyền khởi kiện. Các khoản thanh toán này sẽ hầu như chắc chắn sẽ lớn hơn và nhanh hơn séc trung bình — khoảng 3.200 đô la Mỹ — mà BP đã phát nhỏ giọt cho 127.000 cá nhân. Bây giờ họ có thể nộp đơn một lần nữa. Ông Feinberg gọi phần này của chương trình là một phần dễ hiểu, và chúng tôi đồng ý.

Phần hai tinh tế hơn. Phần này nhằm cung cấp tiền bồi thường — “các khoản tiền cuối cùng,” theo các hướng dẫn — cho các cá nhân và doanh nghiệp về các thiệt hại dài hạn. Những người yêu cầu bồi thường sẽ có ba năm để ước tính các thiệt hại này và nộp đơn đòi bồi thường. Nếu họ chấp nhận thanh toán, họ sẽ từ bỏ quyền của mình để kiện BP. Cũng như với quỹ 11 tháng 9, phần này của chương trình nhằm trở thành một sự lựa chọn thay thế chóng vánh, đáng tin cậy cho hàng chục nghìn vụ kiện tụng sai lầm, giúp cho các nguyên đơn lẫn công ty khỏi phải tốn chi phí và sự không chắc chắn của các vụ kiện kéo dài lê thê.

Tuy nhiên, theo một nghĩa khác, quỹ của BP rất khác với quỹ 11 tháng 9. Do đó, vấn đề là phải tính ra một nạn nhân có thể đã kiếm được bao nhiêu tiền qua tiến trình làm một nghề nghiệp, đây là một bài tập thống kê đầy khó khăn nhưng tương đối không phức tạp. Trong trường hợp này, tại nơi chịu toàn bộ ảnh hưởng của sự cố tràn dầu, giả sử cư dân nghề cá có thể không được biết đến trong nhiều năm, thì các ngư dân và các chuyên gia của Ông Feinberg sẽ không thể làm gì nhiều hơn là những phỏng đoán am hiểu. Ông Feinberg nói rằng ông biết rõ về những sự không chắc chắn này, nhưng nếu không có thời hạn cuối thì quá trình yêu cầu bồi thường sẽ tiếp tục mãi mãi.

Sau ngày 11 tháng 9, Ông Feinberg đã viết séc tổng cộng 7 tỷ đô la Mỹ cho 5.300 gia đình và cá nhân bị thương tật. Chỉ có 94 người có thể yêu cầu bồi thường đã đến tòa. Với danh tiếng, kinh nghiệm của ông, và số tiền được đưa ra, thật rõ ràng về mặt lợi ích cho mọi nạn nhân của sự cố tràn dầu này để cho mang đến chương trình này một cách nhìn cẩn thận và không dễ xúc cảm. Chúng tôi hầu như chắc chắn không thể hy vọng các luật sư hành động một cách có trách nhiệm. Chúng tôi mong đợi điều tốt đẹp hơn ở các chính trị gia.

###